Anadolu Akdeniz bitkisi; Keçi Boynuzu, çekirdeği; Karat, ölçen; Altın Terazisi ve “iki dirhem bir çekirdek” bir çekirdek ayrımı.
.
.
Habitatlar ve coğrafya kültürün özüdür.
Bir kültürü oluşturan coğrafyadır.
Coğrafya, insan genetiğinin de özüdür, yani hem kültürü hem de insan genetiğini yönetir.
.
Anadolu Akdeniz bitkisi Akasya ailesinden Keçiboynuzu bitkisi ve Anadolu’nun insanlarına sunduğu habitat- özel yaşam alanı:
.
Keçiboynuzu çekirdeği, doğada ağırlığı değişmeyen bir tohumdur.
Bütün tohumlu bitkilerden yalnız keçiboynuzu uzun süre suda bekletildikten sonra filiz verebilir, “bu şu demektir; keçi boynuzu doğada yetişir, çoğalması için uzun süreli yağmurlar yağıp çekirdeğini uyandırması ile anca üreyebilir, yani uzun süreli yağmur yağan yıllarda üreyecek, diğer yıllarda ise üremesi olmayacak, bu durumda çok sürekli yağmur yağan yıllar keçi boynuzunun üreme yıllarıdır”.
Bu hem çok kuruduğu ve meyvesinden çıktıktan sonra son sabit ağırlığını aldığı için, hem de içine su alma olasılığı çok az ve çok uzun zamana bağlı olduğu içindir.
Bu nedenle Anadolu medeniyetlerinde ağırlık ölçüsü olarak kullanılmıştır.
Onaltı tanesi bir dirhem 3,207 gr eder yani her biri 0,2 gr
Dirhem, değişmekle birlikte 3 gr. ağırlığı temsil etmektedir.
Satıcı iki dirhemlik (32 çekirdek) bir şey satarken lütfedip 1 çekirdek fazla tartarsa bu, malı alanın itibarını gösterir, demek oluyor ki o dönemde bir çekirdek iltimas göstergesidir, yani “ayrım 0,2 gr bir çekirdek ile mümkündür”.
.
“Olağandan fazla giyinen, süslenen vb. kişilere iki dirhem bir çekirdek denmesi bundan kaynaklanmaktadır.”
.
Bu bilgiler Hititlerin kendi taşı ile tartmak sözünü de hatırlatıyor, tarihi belgeler tartı ölçülerini kutsal olarak gösterer çünkü tartı adaleti gösterir.
Anadolu kültüründeki bu hassas ölçü birimi hassas tartımın da göstergesidir, bu şu demektir, bu medeniyetler çok kıymetli malların ticaretini yapmıştır, ayrıca kimya çalışmalarındaki ölçümler çok hassas karışımlar ile yapılır, hassas ölçüm ileri medeniyettir, ileri bilim seviyesidir.
Kendi taşı ile tartmak- Hititlerden kalma önemli bir söz-kuraldır..
.
Keçiboynuzu (Ceratonia siliqua) veya harnup, baklagiller (Fabaceae) familyasından olup Akdeniz ikliminin hüküm sürdüğü yerlerde doğal olarak yetişen ve baklaları (meyveleri) yenen, herdem yeşil çalı ya da ağaç formunda olan bir bitki türüdür.
.
Morfoloji ve gelişim özellikleri:
Uzun ömürlü ve boyu 10 m. kadar olan maki türü bir ağaçtır. Sert ve koyu yeşil yapraklıdır. Yaprakları, karşılıklı dizilmiş bileşik yapraklar olup boyları 10–20 cm. uzunluğunda olup damla uçludur.
Çiçekleri; 6–12 cm. uzunluğunda olup açık yeşilimsi kırmızı, küçük ve çok sayıdadır. Çiçekler eylül-ekim aylarında açar ve kötü kokuludur.
Ağacın meyveleri (legümen) ise 15–20 cm. kadar olabilen ve ilk zamanlar yeşil ama olgunlaştığında kahverengileşmektedir. Ağaç Meyvesinin mezokarpı (orta tabakası), taze iken yumuşak ve tatlıdır. Her bir meyvenin (bakla) içerisinde on beş kadar sert kabuklu yassı tohumlar bulunur. Tohumlar Trigosol adı verilen bir madde içerir.
Bitkinin bazı cinsleri hermafrodit, bazılarında ise erkek dişi ayrı ağaçlardadır. Erkek ağaçlar meyve vermez. Bitkide en erken meyve 15-20 yıl içerisinde alınır.
Yayılışı:
Akdeniz kıyılarında, Türkiye, Kıbrıs adası, Libya ve ABD’nin Kaliforniya bölgesinde bulunur.
Türkiye’de Mersin’nin Anamur, Erdemli, Bozyazı, Aydıncık, Gülnar ve Silifke ilçeleri ile Antalya’nın Alanya, Manavgat, Gazipaşa ilçeleri ile Muğla’nın Marmaris ve Datça ilçeleri dolaylarında küçük veya büyük gruplar halinde yetişmektedir.
Kullanımı:
Keçiboynuzu meyveleri öksürük ilaçlarında kullanılır.
Çiğneme tütününe tat vermek için katılır.
Keçiboynuzu meyvesinden pekmez de yapılır.
Tohumlarından elde edilen balsam, tekstil endüstrisinde apreleme için kullanılır.
Ayrıca çikolata imalatında tatlandırıcı olarak da kullanılmaktadır.
Afrodizyak özelliğiyle cinsel gücü artırdığına da inanılmaktadır.
Tarihsel önemi:
Yunanca’da keration, İngilizcede carob, Arapça’da ise kharnub olarak anılır.
Keçiboynuzu tohumu yüzyıllar boyunca elmas ölçmek için kullanılmış, elmaslar keçiboynuzu tohumu ile tartılarak satılmıştır.
Bu yüzden, kırat ya da karat denilen ölçüye adını vermiştir.
.
Faydaları:
Kolestrol içermez.
Kafein yoktur.
Ca’sı boldur; süte oranla yaklaşık 3 kat.
A, B ve E vitaminleriyle P (fosfor) içerir.
Yüksek oranda çinko içerir.
450 ML kaynamış ve ocaktan alınmış suda 7 tane ezilmiş keçi boynuzunu 15-20 dk bekletip günde 1 su bardağı içmek testosteron seviyesini arttırır.
Astım hastalığına, nefes darlığına iyi geldiği söylenmektedir.
https://tr.wikipedia.org/wiki/Keçiboynuzu
.
.
Özellikle pekmez olarak tüketilen çok değerli besin, keçiboynuzu- harnup yeterince tanıtılmanaktadır ve ticari değerini koruyamamaktadır.
.
Kara altın toprak oldu – Havadis Gazetesi | Kıbrıs Haber
havadiskibris.com
Bir dönem Kıbrıs’ın temel tarımsal ihraç ürünlerinden olan harnup artık can çekişiyor. Dünya piyasasında değerini korusa da harnup KKTC’de para etmez oldu
.
.
.