Büyük Bulgarya Hanlığı (Bulgarca: Велика България; 630-665, Bizans kaynaklarına göre: Onoguria/Onoghuria).

Göktürklerin yıkılması ve Avarların zayıflamasıyla bağımsız oldular.

Bulgarlar pekçok Türki kavmin birleşmesiyle 630 yılında ortaya çıktı.  Büyük Bulgar hanlığını Kubrat Han kurdu. Ancak kurulan devlet uzun ömürlü olmadı. Kubrat Hanın 665 yılında ölmesiyle Hazarların baskısı sonucunda yıkıldı.  Onogurlar/Ön Bulgarlar, Türk dilleri’nin Ogur grubu’na mensup bir dil konuşan tarihi Türk halkı Büyük Hunları oluşturan İtil nehri çevresinde yaşayan Türk kavimlerinden biriydi.  Hiung-nuların yıkılmasından sonra, batıya göç eden Hun boyları sebebiyle Bulgarlar daha kuzeye çekildiler ve bu Hunlarla kültür alışverişinde bulundular. 5. yüzyılda doğudan gelen Sabir Türkleri ile karşılaştılar ve biraz daha kuzeye ve batıya çekildiler.   Avrupa Hunlarının bir parçası oldular.[kaynak belirtilmeli]  Avrupa Hunları ile Ogur Türklerinin karışmasıyla “Bulgar” adıyla anılan Türk topluluğunu meydana geldi. Bulgar (Bulganmak/Bulanmak) “karışmak” anlamına gelmektedir. Hunlardan sonra Sabirlerin ve Göktürklerin hakimiyetine girdiler.   Ogur kabileleri Avarların İstanbulu kuşatmaları sırasında Avarlara yardım etmişlerdir.  Bizans-Avar rekabetinde Balkan Ogurları tampon vazifesiyle bazen Bizanslıları bazen de Avarları tutmuşlardır.

7’nci yüzyılın ilk yarısında Kubrat Han, Karadenizin kuzeyinde dağınık yaşayan Türki Kutrigur (dokuz ogurlar), Utrigur (otuz ogurlar), Sabirler ve Onogurlar gibi Ogur kavimlerini ve bundan başka 7 (yedi) slav kavimini, Bizansın rızası ile kurduğu ilk büyük bulgar devletinin sınırları içinde birleştirmiştir.  Ve Bulgar adında yeni bir boy doğmuştur.  7’nci yüzyılın ikinci yarısında diğer bir Türk halkı olan Hazarlar bu devleti mağlub etmeyi başarmışlardır.

Büyük Bulgarya Hanlığı pek çok alt-dala ayrılmıştır.

a. Kubrat’ın büyük oğlu Batbayan (Bayan) Hazarların hükümdarlığı altında yaşamaya razı olmuş ve Hazarlara katılmışlardır. Hazarların egemenliği altında yaşamaya razı kalan bulgarlara Kara Bulgarlar denir.

b. Halkın en önemli bölümlerinden bir kısmı kuzeye göç edip İdil Bulgarları devletini kurdular ve ve kuzeye göç eden İdilbulgarlarına Ak Bulgarlar’da denilir. Ak bulgarlar da bugünkü Çuvaş ulusunu meydana getirmiştir. Zira Çuvaşlar kendilerine Bolgar der.

c. Asparuh’un emiri altında güneybatıya göç eden bölüm ise 678 yılında Tuna Bulgarları devletini kurmuşlardır ve Bugünkü Bulgaristan’ın temelini atmışlardır.

d. Diğer bir grup Avarlara katılarak dahada batıya orta Avrupa’ya doğru göç ettiği bilinmektedir.

 KUBRAT HAN

Kubrat ya da Kurt (Bulgarca:Кубрат) (d. 584 – ö. 638), 632-638 yılları arasında hüküm süren Büyük Bulgarya hanı. Aynı zamanda Organa’nın yeğenidir.

Onogur boyunun Dulo ailesinden olan Kubrat Ogur boylarını birleştirip Büyük Bulgarya Hanlığı’nı kurmayı başarmıştır. Sınırları doğuda Kuban, batıda Dinyeper, kuzeyde Donetsk nehirleri ve güneyde Karadeniz ile Azak Denizi olan Büyük Bulgarya, Bizans’la dostane ilişkiler kurmuş ve hükümdarı Kubrat’a Bizans imparatoru Herakleios tarafından “Patrikios” unvanı verilmiştir.  Kubrat’ın ölümü üzerine Büyük Bulgarya, Hazar Kağanlığı’nın baskısı neticesinde dağılmış ve Kubrat’ın oğulları arasında paylaşılmıştır. Kubrat’ın büyük oğlu Batbayan, Hazarların hâkimiyetini kabul ederek Büyük Bulgarya topraklarında kalmıştır. Diğer oğlu Kotrak, bir grup Bulgar ile birlikte Don Nehri civarına gelmiş, Altsek adındaki bir başka oğlu da Panunya’ya yerleşerek Avar hâkimiyetini kabul etmiştir. Kubrat’ın üçüncü oğlu Asparuh liderliğindeki Bulgarlar ise Dinyeper ve Dinyester nehirlerini geçerek bugünkü güney Besarabya’ya, Bizans İmparatorluğu’na komşu olacak şekilde yerleşmişlrdir. Onların yerleştiği bölge Bizans kaynaklarında “Onglos” ya da “Onklos” olarak geçmektedir.