Arat Respuвlik) 1921-1944 yılları arasında bağımsız yaşamış bir Türk cumhuriyetidir. 1944 yılında SSCB’ye bağlanmıştır.Milli Marş
Tooruktug Dolgay Tangdym

Tannu Tuva Halk Cumhuriyeti’nin sınırları

Tarih

Çin sülalesinin kayıtlarına göre Tuvalar Kırgızların doğusunda, “Kiiçük Deniz”in (Muhtemelen Baykal Gölü) güneyinde ve Uygurlar’ın kuzeyinde bulunmaktadır. Bugün de Tuvalar buralarda oturmaktadırlar ve buraya da Tannu-Tuva denilmektedir.

1914’te Ruslar tarafmdan işgal olunmuş ve yeniden 1921’de Tannu Tuva Halk Cumhuriyeti kurulmuştur. 1926’da Sovyetler Birliği ile Moğolistan Halk Cumhuriyeti arasındaki anlaşmanın sonucu bağımsızlığı tanınmış ve adı Tuva Halk Cumhuriyeti’ne dönüştürülmüştür. Ülke 17 Ağustos 1944’te yeniden Sovyetler Birliğine ilhak edilmiştir. Önceleri Özerk bölge olarak, 1965’ten itibarende muhtar cumhuriyet olarak yerini almıştır. Halen Rusya’nın oluşumunda muhtar cumhuriyet olarak yer almaktadır.(Bkz. Tuva Cumhuriyeti )

Çin imparatorluk tarihi M.S 200 civarında ilk kez Tuvalardan söz eder. 6. yüzyılda Göktürklerin hakimiyetine giren Tuvalar tarih boyunca kısa aralıklar dışında bağımsızlıklarını kazanamadılar. Göktürkleri Uygurlar izledi, Uygurları çeşitli Moğol devletleri ve Çin. Yabancı hakimiyetlerinin etkisini kırmak üzere yüksek yaylalara çekilen Tuvalar zaman içinde özgün bir kültür geliştirdiler. Eski Türk diniyle Budizm karışımı bir inanca sahip olan Tuvalar, tüm o soyutlanmışlık içersinde insanlığın müzik serüvenine büyük bir katkıda bulundular.
Çin Cumhuriyeti’nin haritası “中華民國全圖”‘nda Tannu Tuva (唐努烏梁海 Tannu Uriankhai: turuncu rengiyle gösterilen bölge, Ocak 2004’ten sonra Çin Cumhuriyeti bu tip haritayı resmî olarak basmamaya karar vermiştir).

Tuva Halk Cumhuriyeti, (Rusça: Тувинская Народная Республика, Tuvaca: Tьвa Çarlık Rusyasının Asya içlerine uzandığı 19. yüzyıl sonlarında Tuva ülkesi göreceli bir barış ve bağımsızlık yaşamaktaydı. Çin zayıflamıştı. Ruslar bir türlü ele geçmeyen Tuvaları bir başkent kurmaya ikna ettiler ve 1912’de askeri kuvvet göndererek bölgeye yerleştiler. Ne var ki Tuvaların imdadına kısa süre için de olsa Ekim devrimi yetişti. 1920’de Tuva’ya Kızılordu ulaştı. 1921’de Tuva Halk Cumhuriyeti bağımsızlığını ilan etti ve çarlık tarafından kurulan başkentin adı Tuvacada ”Kızıl” olarak değiştirildi.

Ne var ki Tuva bir süre sonra Sovyetler Birliğinin uydusuna dönüştü. 1944’te sessizce ilhak edildi ve haritadan silindi.

Tuva Halk Cumhuriyeti’nin 24 Kasım 1926 – 28 Haziran 1930 tarihler arasında kullanılan bayrağı

O zamandan kalan bir Tuva pulu

Çin Cumhuriyeti’nin haritası “中華民國全圖”‘nda Tannu Tuva (唐努烏梁海 Tannu Uriankhai: turuncu rengiyle gösterilen bölge, Ocak 2004’ten sonra Çin Cumhuriyeti bu tip haritayı resmî olarak basmamaya karar vermiştir).