TURFAN DÜNYANIN BİLİNEN EN ESKİ TÜRK TARIM MEDENİYETİ
Diğer verilen isimler: T’u-lu-fan, Turfan, T’u-lu-fan-chen, Tufan, T’u-lu-fan-hsien, Tourfan, Lukchun ve T’urfang.
Tarihsel olarak İpek Yolu’nun kuzey güzergahında, o zamanlarda Turfan’nın güneybatısında Korla ve Karashahr Krallıkları ve güneydoğusunda da Karahoca (Gaochang) Krallığı bulunurdu.
Milattan önce, erken 2. yüzyıllarında Yuezhi’ler veya Rouzhi (Çince: 月支, yuè zhī veya ròu zhī; ayrıca 月氏, yuè shì veya ròu shì), ayrıca tanımlanır Da Yuezhi veya Da Rouzhi (Çince: 大月支, dà yuè zhī veya dà ròu zhī, “büyük Yuezhi”; ayrıca Ta Yuezhi ya da Ta Rouzhi) Xiongnu’lardan doğuya Baktria’ya doğru kaçarlar, sonradan Kuşan İmparatorluğunu kurarlar.
Turfan’ın 10 km. batısında Yamaz vadisinde milattan önce 108 – 450 yılları arasındaki dönemde eski krallıklara başkentlik yapmış tarihi Yarğol (Uygur Latin Yéziqi: Yarghol qedimki shehiri, Uygur Pinyin Yéziqi: Yarƣol k̡ədimki xəhiri; eski ismi: Yarkhoto, Yarχoto) harabeleri bulunur.
Karahoca Uygur Krallığı’na (866 – 1209) Turfan kış aylarında, Beşbalık ise yaz aylarında başkentlik yapmıştır.

Turfan antik ipekyolu ticaret şehri, dünyanın bilinen en eski insanların oluşturduğu, su şehridir.

Turfan şehri Turfan Havzası’nın kuzey kenarında kurulmuş, havzanın en çukur yerinde Ayding Gölü, deniz seviyesinden 154,50 metre derinlikte olan bölgede bulunur. Böylece Turfan dünya’da Lut Gölü’nden sonra ikinci çukur olan havzasıdır. Dünyanın en sıcak yerleşim bölgelerinden birisidir. Doğu Türkistan’da hava sıcaklığının en yüksek olduğu bir bölgede kurulmuş olan Turfan, “Alev vahası” olarak da adlandırılır.

Üzüm bağları ile kaplı mermer yolları ile bütün kavlaklar birbirine bağlanmıştır. Halkı misafir perverdirlerdir. Turfan çok eskiden beri çok verimli bir vaha (Karez denilen toplamda 5000km kanal suyu ile beslenen) önemli bir ticaret merkezidir. Karez Turfan’da yaşayan insanların çok önemli bir buluşudur.
Tanrı Dağlarından eriyen kar suları, Karez denilen yer altı su kanalları ile Turfan Havzası’nı besler. Turfan’dan ortalama otuz kilometre güneydoğusundaki Gülbah köyünde Doğu Türkistan’ın en tatlı Kavun’u burada yetişir.
Bu şehir de diğer Doğu Türkistan şehirleri gibi aşırı miktarda Han Çin’lilerin göçüne maruz kalıp, Uygurlar azınlığa düşürülmüştür.  https://tr.wikipedia.org/wiki/Turfan

.

.

.

.