Birinci Bulgar İmparatorluğu, Türklerin Kıpçaklar kolunun Bulgar boyunun 632’de bugünkü Balkan bölgesinde kurdukları devlettir. Devlet bugünkü Bulgaristan, Arnavutluk, Bosna, Hırvatistan, Yunanistan, Macaristan, Kosova, Makedonya Cumhuriyeti, Moldova, Montenegro, Romanya, Sırbıistan, Slovakya, Türkiye ve Ukrayna topraklarını içine alan yaklaşık Türkiye kadar bir toprak büyüklüğü olan (750.000 km2) topraklarda kurulmuştur.

Göktanrı dinine mensup Kıpçak-Bulgarlar yüzyıllar içinde kuzeyden gelen Slav kavimleriyle etkileşime girmeleri ve yapılan karşılıklı evlilikler sonucunda öztürklüklerini kaybetme sürecine girmişler; sonuç itibariyle 10. yüzyıldan itibaren tamamen slavlaşarak hristiyanlaşmışlardır. Dolayısıyla bugünkü modern Bulgaristan Bulgarları ile devletin asıl kurucuları olan Kıpçak-Bulgarları karıştırılmamalıdır. Kıpçak Bulgarları Ön-Bulgarlar olarak da bilinmektedir.

Bugün Rusya topraklarına bağlı özerk bir bölgede varlıklarını sürdüren ve Kıpçak Türkçesi diye adlandırılan Çuvaşça dilini konuşan yaklaşık 2 milyon Çuvaş, Birinci Bulgar Devleti’nin ataları sayılmaktadır.
Kubrat Han’ın küçük oğlu Asparuh Han yönetiminde Tuna boylarına gelen Bulgarlar, 679 yılında Tuna Bulgar Hanlığını kurdular. Bizans İmparatorluğu ile Avarlar arasında kalan Bulgarlar, 681 yılında yapılan anlaşma ile Bizans İmparatorluğu tarafından resmen tanındı. Asparuh’tan sonra yerine oğlu Tervel Han geçti. Bizans İmparatorluğu ile dostluk antlaşması imzaladı.

Konstantinopolis (bugünkü İstanbul)’un Araplar tarafından kuşatılmasında Bizans İmparatorluğuna yardım ettiler. 718-756 yılları arasında hüküm sürmüş hükümdarlar döneminde Bizans ile Bulgar Devleti arasındaki ilişkiler nispeten sakindir. Ancak bu barış dönemi V. Konstantin’in Bulgar sınırında kaleler inşa edip buralara Suriyeli ve Ermeni göçmenleri askeri sınıf olarak yerleştirmeye başlamasıyla son bulmuştur ve Bizans İmparatorluğu ile savaşlar yaşanmıştır. Kormisoş Han’la Dulo hanedan ailesi son bulmuş ve Bulgar tahtı için eski Bulgar sülaleleri olan Vokül ve Ugayin, birbirlerine karşı üstünlük mücadelelerine girmişlerdir.

9. yüzyılda başa geçen Krum Han zamanında yeniden güçlendiler. Macaristan’ı ve Romanya’yı ele geçirdiler. 811 yılında Bizans İmparatorluğu’nu yenilgiye uğrattılar. 813 yılında bugünkü Edirne’yi alan Krum Han, 814 yılında Konstantinopolis’i kuşattı. Fakat kuşatma sırasında öldü. Yerine oğlu Omurtag geçti. Omurtag Han döneminde daha da güçlenen Tuna Bulgar Hanlığı, Tuna’ya göç eden Slavlar arasında benliklerini kaybetmeye başladılar. I. Boris 852-889 döneminde 864 yılında resmen Hıristiyan olan Bulgarlar özelliklerini kaybettiler. 1018 yılında Birinci Bulgar Devleti yıkıldı. Daha sonraları Slav Hristiyan Bulgar devletleri kuruldu.

Tuna Bulgarlarının tarihe etkileri