İBER YARIMADASINDA ANTİK TÜRK YAZITLARI

Türk Bilimi 28 Temmuz 2020 DİL, genel, SEÇTİKLERİMİZ, TARİH, Türk kültürü, YAZI yorum Yap 6,533 Görünümler

.
İberyalılar Yazıtlarında Kendilerini Turkos, Turkes, Turki, Turgi ve Turane olarak Tanımlamışlardır, Turia diye bölgeleri vardır, Kurt oba diye bölgeleri vardır.

MÖ500 lerde Kuzey İber günümüzde Fransa bölgesinde Turan devleti vardır, fakat bu devletin insanlarının Turan-Türk milleti olduğu günümüze kadar yeterince araştırma konusu olmamıştır.

Yakın tarihte bölgenin antik yazılarının Türkçe olduğu araştırmacılar tarafından aydınlatılmıştır.

Georgeos Díaz-Montexano, Epigrafi Topluluğu Vitalitius Üyesi, James Cameron ve National Geographic için Tarihi-Bilimsel Atlantoloji Danışmanı

Giriş notu:
“Değerli Türk kardeşlerim. diye başlayan sayın araştırmacı kardeşimize sonsuz teşekkürler, yazı Facebook sayfasında yayınlanmıştır.”

Bunlar İberya rünleri ile yazılmış ve (İberce olarak yazılan) ‘‘kanat/silah/birlik/ bölük/birinci kol’’dan batur/batir kahramanların bir listesini ve bir Kağanlığı/Ka?agate (‘şeflik, prenslik, krallık ya da imparatorluk’) tanımlayabildiğim bazı metinler.

Turan toprakları ya da Turan bozkırları ile birlikte tanımlanan kişilerin, lordların ya da tanrıların bahsedildiği başka metinler ve turkos (Pan10.30a, P3,187Empuries-a), turkes (g.1.4 and Pan10.30a, P3,187Empuries-a) ile iki şehirdeki turki ve turgi:
Arke-Turki “Nehre yakın şehir”
ve
Ili-Turgi “Turgi ülkesinin başkenti”
(ki yukarıdaki resimde olduğu gibi madeni paralarında zaten ay ve yıldızı kimlik sembolü olarak ön yüzünde, OIL yazısının altında [O IL (ITURGI)’nin kısaltılmışı] ve şehrin kralının yüzü önünde bulunduran ve arka tarafta, İberyalı atlının altında ILITVRGI) terimleri ile tanımlanan diğerleridir.
Latince yazılı metinlerde daima (Latince Turki olarak telaffuz edilen) TURGI or TURCI olarak ortaya çıkarlar.

Bu yüzden Greklerin (çoğul olarak) turde-tanoi, Romalıların (çoğul olarak) turde-tani olarak adlandırdığı aynı kişiler olan antik Turdu ya da Turtu halkını (kusursuz Altay-Ön Türkçe grameri ile) tanımlamayı başardım, bu ad (-tanoi ve -tani halk belirten sonekler olduğundan dolayı) Turdu terimine atıfta bulunan zarif bir addır.
Ayrıca bu, Turduli kasabasına ya da klanına ait olan İberyalıların klasik kaynaklarında da, ki burada (-tanoi ya da –tani sonekleri ile) Grek ya da Latin usulü değil bir etnik terimi ya da topluluğun adını belirtmekte tamamen Türk usulü olan İberya usulü ile konuşulmaktadır.
Bahsettiğim İberya yazıtı kocaman bir geminin (latince ‘dolium’) içine, ürünün alıcılarını (yani ürünün hangi halka verilmesi isteniyorsa onu) belirten bir etiket olarak yazılmıştı ve mükemmel bir arkaik Türkçe ile: TURTULARKA yani ‘‘Turdu ya da Turtu halkına ya da onlar için” olarak anlayabileceğimiz ‘‘Turtular’a/Turtular için” şeklinde okunuyordu, ki bu aynı turde(tanian) ya da turduli içindi.

Soylu ‘Batur’ ünvanı ile listelenen kahraman ya da soylu savaşçılar aşağıdakilerdir:
Bilostanes
Ibeidike
Aurbi
Sortike
Bilosbi
Lakuargis
Abarkis
Adintanes
Agirtibas
Belas

Bugüne kadar hiç kimsenin hiçbir şekilde tercüme edemediği (MÖ 300’lere tarihlenen) metin Altay-Türk kökleri ve grameri vasıtasıyla şöyle tercüme edilebilir:
“… The Batir Bilostanes, the Batir Ibeidik […],
the Batir Aurbi?, the Batir Sortik […],
the Batir Bilosbi?, the Batir Lakuargis […],
the Batir Abarkis, the Batirs Adintanes (and) […],
the Batir Agirtibas, and Belas, also Batir, in/from the Ka?agate (kingdom?) of (Ibe)irika: wing (arm, troop, section, branch)
the first… […] was
the Batir Ibeidik (the one) …” (Maalesef metin tam değildir).
Bu metni paylaşımımı şu sayfada en önde görebilirsiniz: https://atlantisng.com/…/lista-denobles-guerreros-batir-de…/
Turanlı olarak bahsedilen bireyler içinse kanıtlar bunlardır:
“Turanlı Bakara’ya” (İberce epigrafik ön sırada bakara turane olarak yazılı “f.9.7 a”)
“Turanlı nalir tanrısı Antin’e (ya da) Andin’e” (İberce epigrafik ön sırada Antin nalir turane olarak yazılı “f.9.5”) ve
“Turan nalir tanrısı ya da zengin-lordu Ban’a” (İberce aynı epigrafik ön sırada ban nalir bai turane olarak yazılı “f.9.5”).
Nalir terimini henüz tanımlayabilmiş değilim.
Belki Ön-Altayca: *nalV ‘toprak, ülke > Ön-Türkçe: *jala? ‘alan, bozkır’ ile ilişkilendirilebilir, böylece İberce (belki çoğul halindeki) nalir ¿toprak, alan, bozkır? formu
İberce: bai (cf. Ön-Türkçe: * baj (~ -n)
1 ‘kutsal’
2 ‘Tanrı’
3 ‘doğru, güvenilir, dürüst
Ön-Türkçe: * baj
1 ‘zengin’, ‘soylu’)’a bağlanır ve kendilerini bir ‘‘Turan ülkesinden’’ ya da ‘‘Turan bozkırlarından’’ kökenleniyor olarak tanımlayan kişiler ya da tanrısal varlıklardan bahsediyor olabilir.
Not:
Tuva kutsal Türk ülkesinde por bajin kutsal alanı vardır, burası inanç yönetim merkezi olarak kullanılmıştır…
https://tr.wikipedia.org/wiki/Porbajin
https://en.wikipedia.org/wiki/Por-Bazhyn

Eğer bu hipotez doğru ise, o halde şu bilgilere sahibiz:
“Bozkırlardan gelen Turanlılara, Antin (ya da) Andin’e’’ ve “Bozkırlardan gelen Turanlı tanrı ya da zengin lordlara, Ban’a’’ veya aynısı olan:
“Ban’a, bozkırlardan gelen Turan tanrısı ya da zengin lorduna’’.
Ban’a gelince, İberya metinlerinde pek çok kez geçmektedir, çoğu durumda açıkça bir büyüklük sıfatı olarak yani ‘büyük’, ‘geniş’, en büyük değere sahip’, ‘üstün olan’ vb anlamlarla kullanılmıştır (Cf. Ön-Türkçe: *b?n? – ~ *bon? – ‘büyük’, ‘geniş’ > Çuvaş: m??n???). Buna göre İberyalıların arasında adı Ban olan, bazı adak metinlerinde ise adı Banbaibar (yani, Ban-baj-bar) ve Banbai, Banban, Banbas, Bankurs da olarak geçen bir tanrısal varlık olması olasıdır.
Bu hipotez * bajn gibi bir biçimin kökenine izin veren Ön-Türkçe *baj (~ – n ) ‘kutsal’ 2 ‘Tanrı’ 3 ‘doğru, güvenilir, dürüst’e dönersek daha da güçleniyor ve bu yüzden İberya diline *ban gibi hafifçe kısaltılmış bir biçimle elbette evrilmiş olabilir.
Şunu unutmamalıyız ki eğer teorim doğruysa, İberyalılar, İberyaya varmadan önce Avrupa üzerindeki yollarında yeni tanrılar için terimler yaratabiliyor ya da kabul edebiliyorlardı ve tam burada, İberyada, aradan geçen çok uzun zamanla birlikte ve uzak Altay-Türk ve Turan akrabalarından çoktan yalıtılmış olarak, kendi tanrısal varlıklarını yaratabilmiş durumdaydılar.
Bir başka deyişle, İberya tanrılarının Orta Asya ve Sibirya bölgelerinde bilinen tanrılarla tamamen aynı olması zorunlu değildir.
Bugün bütün arkeologlar İberyalıların (en yakın tarih olarak) MÖ 1300 ya da 1200’lerden itibaren İberya’da olduklarını kabul ederler, çünkü “Urnfield kültürü” ile beraber vardıkları düşünülür, ama İber yarımadasında zaten çok daha önce bir tarihten itibaren bulundukları düşüncesi de dışlanmaz.
Her durumda, bir kültür olarak Hristiyanlık çağının başına doğru kayboldukları kesindir, dolayısıyla İberya’da sihirsel-dinsel dünya dahil tüm alanlarda bir çok yenilik yaratacak kadar uzun bir zaman geçirdiler.

İlginç olan şu ki, onlar yaklaşık 15 yıldır göstermekte olduğum gibi Bask dili olan Euskera (İski ya da Eskilerin dili) ile belirli bir ilişkisi olan son ekli (agglutinative) bir dille geldiler, ama bu dilin aynı zamanda Altay dilleri ve özellikle de Türk dilleri ile de bir ilişkisi var.
Böylelikle bana Bask ve İberlerin her ikisinin de, en eski Ön-Türkçe olduğunu düşünebileceğimiz bir dilin konuşulduğu Orta Asya ya da Batı Asya’da bir yerlerde ortaya çıktıkları fikri çok olası geliyor.
Ancak İber dilinin çok daha arkaiktir, diğer bir deyişle Euskera (İski ya da Eski dili) ya da Bask dilinin İberya dilinden çok daha yakın tarihli bir kökeni var gibi görünmektedir.
-in hali yapısında: Turkos betan ‘‘Türk(lerin) Denizi
-e hali yapısında: bin Turkoska ‘‘Türk atlılarına’’ ya da ‘‘Binlerce Türk’e’’
(resim4)

Alıntı…

****
English version:
”About the Iberians and how they identified themselves in their inscriptions as Turkos, Turkes, Turki, Turgi and Turane”
Preliminary note: I am very sorry to write this in English, but I still have a long way to go to write correctly in Turkic, I hope to be able to do it one day (it is one of my goals), maybe in a year or two I can achieve it, it all depends on if I achieve to be able to live even a few months in some turkish country. So, in the meantime, it will be convenient for me to write in English in this wonderful group, since I suppose that if I write in Spanish very few of you could understand my words. My dear Turkic brothers. It is a great honor for me that you have invited me to this very important group on the true ancient history of the Turkic and Turanian peoples.
As a token of my sincere thanks, I will make you a small gift. These are some texts written in Iberian runes where I have been able to identify a list of batir heroes from the “wing/arm/troop/ section/first branch”? (in ibero written as gol bir[…) and a Ka?agate (¿’chieftaincy, principality, kingdom or empire’?), and other texts from persons, lords or deities mentioned, who are identified with the Turanian lands or Turanian steppes, others that are identified with the terms turkos (Pan10.30a, P3,187Empuries-a), turkes (g.1.4 and Pan10.30a, P3,187Empuries-a), turki and turgi in two cities: Arke-Turki “The city next to the river” and Ili-Turgi “The capital city of the country of the Turgi”, a city that already included in its coins as a symbol of identity the crescent and the star as can be seen in the image above, on the obverse, below the text OIL [Abbreviation of O IL(ITURGI)] and in front of the face of the king of the city, and on the reverse, under an Iberian rider ILITVRGI. In texts written in Latin they always appear as TURGI or TURCI (which was pronounced turki in Latin).
Thus I have also achieved the identification (in perfect Altaic-Proto-Turkic grammar) of the people of the ancient Turdu or Turtu, the same ones that the Greeks called turde-tanoi (in plural), the Romans turde-tani (in plural), a gentilic name that it refers to the term Turdu (since -tanoi and -tani are suffixes that indicate the people). Also it is spoken in the classic sources of the Iberians that belong to the town or clan of the Turduli., here not in the Greek or Latin way (with suffixes -tanoi or -tani) but in the Iberian way, which we see
is exactly a Turkic way [suffix +(V)l(V)] of indicating an ethnic term or population name. The Iberian inscription to which I refer was written in a huge vessel (latin ‘dolium’) as a label indicating the receivers of the product (the people for whom the product is intended) that this great vessel had inside, and the label reads, in a perfect archaic Turkic: TURTULARKA, that is, “To/for turtular”, what we can understand as “To or for the people of the Turtu or Turdu”, that is, for the same turde(tanian) or turduli.
The heroes or noble warriors listed with the noble title of ‘batir’ are the following:
Bilostanes, Ibeidike, Aurbi?, Sortike, Bilosbi?, Lakuargis, Abarkis, Adintanes, Agirtibas and Belas.
The text (dated circa 300 BC) and that nobody had translated in no way to date, it can be translated through Altaic-Turkic roots and grammars as:
“… The Batir Bilostanes, the Batir Ibeidik […], the Batir Aurbi?, the Batir Sortik […], the Batir Bilosbi?, the Batir Lakuargis […], the Batir Abarkis, the Batirs Adintanes (and) […], the Batir Agirtibas, and Belas, also Batir, in/from the Ka?agate (kingdom?) of (Ibe)irika: wing (arm, troop, section, branch) the first… […] was the Batir Ibeidik (the one) …” (Unfortunately the text is incomplete). You can see my publication of this text written in lead on the following page: https://atlantisng.com/…/lista-denobles-guerreros-batir-de…/
As for the individuals mentioned as turanian, these are the evidences: “To turanian Bakara” (written in ibero as bakara turane in the epigraphic lead “f.9.7 a”) “To turanian of nalir, Antin (or) Andin” (written in Ibero as Antin nalir turane in the epigraphic lead “f.9.5”) and “To turanian god or rich- lord of nalir, Ban” (written in ibero ban nalir bai turane in the same epigraphic lead “f.9.5”).
I have not yet been able to identify the term nalir. Perhaps it can be related to Proto-Altaic: *nalV ‘earth, land’ > Proto-Turkic: *jala? ‘field, steppe’, so that in Iberian, the form nalir (which could be in the plural) ¿’earth, land, steppe’?, linked to ibero: bai (cf. Proto-Turkic: * baj (~ -n) 1 ‘ holy’ 2 ‘God’ 3 ‘true, reliable, honest’ and Proto-Turkic: * baj 1 ‘rich’, ‘noble’), could be referring to people or divinities who identify themselves as originating from some “turanian lands” or “turanian steppes”. If this hypothesis were correct, we would then have the following: “To turanian from the steppes, Antin (or) Andin” and “To turanian god or rich-lord from the steppes, Ban”, or what is the same: “To Ban, the turanian god or rich-lord from the steppes”.
As for Ban, it is repeated a lot in the Iberian texts, in most cases apparently it was used as an adjective of greatness, that is, with meanings of greatness, such as: ‘big’, ‘large’, ‘that has the maximum value’, ‘what is superior’, etc. (Cf. Proto-Turkic: *b?n? – ~ *bon? – ‘big’, ‘large’ > Chuvash: m??n???n??n???). So it is possible that there was a divinity by the name of Ban among the Iberians, which appears in some votive texts named Banbaibar (that is, Ban-baj-bar) and Banbai, Banban, Banbas, Bankurs also. This hypothesis is further reinforced if we return to the Proto-Turkic: *baj (~ – n ) ‘holy’ 2 ‘God’ 3 ‘true, reliable, honest’, which allows the origin of a form like * bajn, and, therefore, it could well have evolved into the Iberian language in a slightly shortened form like *ban.
We must not forget that if my theory is correct, the Iberians, on their way through Europe, before coming to Iberia, were able to create (or adopt) terms for new divinities, and right here in Iberia, with the passage of so long time, already isolated from their remote Altaic-Turkic and Turan relatives, they were even able to create their own divinities. In other words, it is not obligatory that the Iberian divinities are exactly the same as those known in the Altaic-Turkic world of the Central Asian and Siberian regions.
Today all archaeologists accept that the Iberians would have been in Iberia (as the most recent date) from 1300 or 1200 BC., because it is thought that they could have arrived with the “Urnfield culture”, but it is not ruled out that they had already been in the Iberian peninsula since long time before. In any case, they, as a culture, apparently disappear towards the beginning of the Christian era, therefore they spent a long time in Iberia, more than enough time to
create many innovations in all aspects of the culture, including the magicalreligious world.
What is really interesting is that they came with an agglutinative language which for what I have been demonstrating for about fifteen years, has a certain relationship with Euskera (language of the Iski or Eski), the Basque language, but it also has a relationship with the Altaic languages, and especially with the Turkic languages. Hence, it seems to me very likely that both Basque (Pre-Proto-Basque) and Iberian (Pre-Proto-Iberian) arose somewhere in Central Asia or Western Asia, where a language that we could consider as Pre-Proto-Turkic was spoken. Although, the Iberian language is more archaic, or in other words, Euskera (Iski, Eski) or Basque seems to have a much more recent origin than the Iberian language.

” Antik İberlerin Türko, Türk ve Turan yazıtlarında kendilerini nasıl tanımladıkları hakkında ”
Georgeos Díaz-Montexano, Epigrafi Topluluğu Vitalitius Üyesi, James Cameron ve National Geographic için Tarihi-Bilimsel Atlantoloji Danışmanı

https://atlantisng.com/blog/wp-content/uploads/2020/06/Sobre-los-Iberos-y-los-Turkos-Turkes-Turki-Turgi-y-Turane-mencionados-en-las-inscripciones-ibericas.pdf
https://www.researchgate.net/figure/Variedades-de-escrituras-ibericas-nororientales-Arriba-Escritura-dual-estandar-Abajo-a_fig7_317850586
http://carmejhuertasinscripcionsiberiques.blogspot.com/2008/
.
.
El batyr turquico kazaco kabanbai (s. XVII)
.

.
Bu belgeler Kuzey Akdenizin antik dönemlerindeki Türk varlığını göstermektedir, hem Anadoluda hem Yunanistanda hemde İtalya ve İber yarımadasında benzer yazılar bulunmaktadır, bunlar çoğunlukla Hititlerin dağılma dönemine tarihlenmiştir, Hititler Anadolu coğrafyasında ticaret birliği sağlamış medeniyettir, ihtimal ki Anadolu ticaret tarihi özellikle Akdeniz deniz ticaretinde önemli bir rol oynamıştır.
.
.