.
Yeldirme-rüzgarlık bahar mevsimlerinin giyilmesi gereken giysisidir.
.
Bahar mevsimleri nemli rüzgarların bazen soğuk, bazen de ılık estiği dönemdir, bu dönemde insanı ısıtan giysilerden ziyade sağlıklı olan rüzgar kesici-yeldirme giyilmesi gerekir.
.
TRAKYA TÜRKLERİNDE YELDİRME
Yeldirme eski Osmanlı döneminde özellikle Trakya Türk halkında kullanılan giysidir, içeride çalışan insanlar dışarıya çıkarken kendini rahatsız eden yelden korunmak için hemen kolayca giyilen giysidir, ayrıca dışarıdan içeri girildiğinde de içeride terlememek için hemen çıkartılmalıdır, kadınlar baş örtüsünü çıkarmaz üstüne bir örtü olarak acilen giyip çıkarılan bir giysi olarak genelde başlarını da örterek üzerlerine atarlar, bu önemli bir giysidir, çünki acilen giyip çıkarılır, hafiftir ve yelden koruyucudur, ayrıca bir yel hızı ile çıkarılıp takılır.
.
ÖNEMLİ NOT: Bu giysinin Türkmenlerde çok süslü bir şekilde özel günlerde kullanılmak için hazırlanmış olanları vardır.
Resimde bir Türkmen kadını milli giyimi görünmektedir.
.
“Osmanlıda yeldirme kültürü:
– Şemseddin Sâmi’nin verdiği bilgiye göre yeldirme, kadınların kırlarda rahat gezinmek için ferâce yerine, baş örtüsüyle giydikleri hafif üst elbisesidir. (Sâmi, 1985:1480)
– Koçu’ya göre yeldirme, “Adını, telâş ile koşturmak, uçurmak anlamında yeldirmek kökünden almıştır; başa bir örtü atılıp hemen sırta geçirilerek sokağa çıkılabilen bir üstlük”tür (Koçu, 1967:241).
– Mehmet Rauf’un Garâm-ı Şebâb romanında, Memduh Bey’in köyde âşık olduğu kadının üzerinde yeldirme vardır. Bu durum romanda öyle belirtilmektedir: Memduh Bey, bir gün, “sallanan otların dalgalanmaları arasında” bir yeldirme eteğinin uçuştuğunu görür. Bu onun köyde âık olduğu kadındı. O, başka bir kadınla sohbet ederek ilerliyordu. (Rauf, 1909:8)
– Karanfil ve Yasemin’de Kadri Paşa’nın kızı Pervin, Samim’le Fener’e gezmeye giderken yeldirme giymektedir. “(B)eyaz bir yeldirme giydi, başına bir örtü aldı; arabaya binmeyip yayan yürümeyi tercih ettiler. Kalamış yolunda ağır ağır konuşarak ilerlediler.” (Rauf,1924:331)
– Romanda Beykoz Akbaba’da geziye giden hanımların üzerinde yeldirme, başlarında örtü vardır (Rauf, 1924:91).
Alıntı: Fünûn romanlarında devrin moda olgusunun kadın kıyafeti
http://www.sosyalarastirmalar.com/cilt5/cilt5sayi23_pdf/gahramanli_nergiz.pdf- 3.2. Yeldirme – 239 -”
.
.
GÜNÜMÜZDE RÜZGARLIK-YELDİRME GİYİMİ
Sonbaharın sağlıksız havasına insanlar yazdan geçiş döneminde kolay ayak uyduramaz yazlık giyimlerini terk etmek istemezler, bu durum onların soğuktan etkilenip hasta olmalarını kolaylaştırır.
.